Mesela dört rekatlık bir namazın dördüncü rekâtında yetişirse hangi sureleri okuyarak namazını tamamlar.
Cevap: İmamla birlikte namaza başlamayan, ikinci, üçüncü veya dördüncü rekâtlarda imama uyan kimseye mesbuk denir. Mesbuk ile ilgili ilmihal kitaplarında tafsilatlı açıklamalar vardır. Biz burada mesbuk ile ilgili genel kuralları bildireceğiz.
1-Mesbuk açıktan okunan namazların birinde imama uymuşsa niyetlenir tekbir alır ellerini bağlar ve susar. Gizli okunan namazlarda veya açıktan okunan namazların 3. veya 4. rekâtların birinde imama uyarsa niyetlenir, tekbir alır ve Sübhanekeyi okur.
2-İmamla kıldığı rekâtları kılar kaçırdığı rekâtları yalnız başına nasıl namaz kılarsa öyle tamamlar.
3-İmamla kaç rekât kıldığıysa o kadar rekât kılmış sayılır ve oturmalarını ona göre belirler. Mesela; Akşam namazının üçüncü rekâtına yetişse, imamla bir rekât kılacağı için ayağa kalkınca ikinci rekât olur. İkinci rekâttan sonra oturmak gerektiğinden yine oturur. Sonra üçüncü rekâtı kılar ve yine oturur.
4-Mesbuk şuna dikkat etmelidir. Farz namazların ilk iki rekâtında Fatiha ile beraber sure veya birkaç ayet okunur. İlk iki rekâtın kaç rekâtını kaçırdıysa kendi kendine kılmaya başlayınca o kadar rekâtta Fatiha ile beraber sure veya ayet okuyacaktır.
Mesela; Dört rekâtlı bir farz namazının son rekâtına kavuştu. Dördüncü rekâtı imamla kıldı. Selâmdan sonra ayağa kalktı. Besmele-fatiha ve sure okur ve oturur. Tekrar ayağa kalkar besmele-fatiha ve sure okur, rekâtı tamamlar. Dördüncü rekâta kalkar besmele ve yalnız fatiha suresini okuyarak namazı tamamlar.